|
|
| |
 |
 |
oktober 1999
INHOUD o.a.
|
| Het sterven van opa of oma is voor kinderen vaak de eerste confrontatie met de dood. Volwassenen vinden het moeilijk met hun kinderen over het gebeurde te praten. Het Nijntje-boekje 'Lieve oma Pluis' van Dick Bruna kan daarbij helpen. In twaalf rijmpjes beschrijft hij op zijn unieke wijze het hele ritueel rond de dood. Een gesprek met de geestelijk vader van Nijn. |
|
"Veel kinderen vereenzelvigen zich met Nijntje. Het is echt hun troetel, ze gaan ermee naar bed, praten ermee. Toen ik merkte dat de vriendschap zo ver ging, vond ik dat ik Nijntje ook wel eens andere dingen kon laten meemaken dan naar zee gaan of in de sneeuw spelen. Bijvoorbeeld om ze te vertellen dat als ze naar het ziekenhuis moeten, het niet alleen maar ellende hoeft te zijn. Zo heb ik ook erg lang nagedacht over Nijntje en de dood. Kinderen maken immers ook mee dat opa, oma of tante doodgaat."
HOE BENT U OP HET IDEE VAN 'LIEVE OMA PLUIS' GEKOMEN? "Mijn dochter heeft heel lang dierbaar contact gehad met een meneer die op een gegeven moment is gestorven. Na zijn dood zorgde ze nog jaren ervoor dat zijn graf er mooi uitzag. Ik had ook het gevoel dat die twee nog contact hadden. Dit raakte me en toen wist ik dat ik kinderen via Nijn iets wilde vertellen over de dood. En dat doe ik dan op mijn manier: zo eerlijk mogelijk, zonder iets te verbloemen."
HOE BESCHRIJFT U DE DOOD EN BEGRAFENIS VAN OMA? "Ik laat zien dat oma er nog wel ligt, maar dat ze anders is, koud, en niet meer beweegt. Ook ziet Nijntje opa voor het eerst huilen; dat maakt natuurlijk veel indruk en geeft tegelijkertijd ook aan dat huilen in zo'n situatie heel gewoon is. Oma wordt in een kistje gelegd. Nijn denkt dan op een gegeven moment dat ze het erg fijn zou vinden als het kistje dicht zou kunnen, want dan heeft oma eindelijk eens rust. Al Nijntjes familieleden huilen samen en vinden troost bij elkaar.
En het helpt ook als vader, net zoals bij een gewone begrafenis, voordat oma wordt begraven oma nog eens bedankt voor alles wat ze heeft betekend. Oma komt onder een dekentje van mos te liggen.
Toen vond ik dat het verhaal nog een 'happy end' moest hebben. Dat het leven doorgaat, vind ik belangrijk. Nijn gaat dan ook na de begrafenis naar het graf met een kistje met plantjes. Oma was gek op haar tuin en ze was altijd met plantjes bezig, dat weten alle kinderen nog van vorige boekjes.
Ik laat Nijntje dan van achteren zien, terwijl ze naar het graf kijkt, naar oma dus. Je hebt dan het gevoel dat die twee echt contact hebben. Net alsof ze even gepraat hebben. Alsof oma tegen Nijn zegt 'bedankt Nijn voor je mooie plantjes'. Ik heb enorm veel reacties op dit boekje gekregen; zowel van kinderen, als van ouders. Ouders vertelden me dat ze het nu makkelijker konden uitleggen. Daar ben ik blij mee; het miniboodschapje komt over en ouders en kinderen hebben er iets aan. Een kind heeft er vrede mee, omdat het Nijn ook is overkomen en omdat Nijn een manier vindt hoe ze iets met haar verdriet kan doen."
|
 |
|
VOOR U OOK EEN KISTJE IN HET BOS? "Ik merk dat heel veel mensen het erg fijn vinden om na hun dood ergens een plekje te hebben waar de nabestaanden iets voor ze kunnen doen, zoals bloemen neerzetten. Zelf wil ik denk ik toch waarschijnlijk worden gecremeerd. Ik heb zoiets van 'ashes to ashes'. Je bent immers uit niets geboren en als het is afgelopen, dan moet het zo zijn.
Daarom denk ik aan cremeren: als het voorbij is, moet je ook opgeruimd zijn en geen ruimte meer innemen. Gewoon op een schone manier weg zijn. Ik zou het liefst worden uitgestrooid over een mooi stukje land waar ik het naar mijn zin heb gehad, maar ja, dat mag geloof ik niet. Bij de crematie hoort ook muziek Waarschijnlijk een Franse chanson, daar ben ik dol op en er zijn hele mooie liedjes over de dood. Maar misschien ook wel iets klassieks, iets met violen, dat vind ik ook erg mooi."
 BENT U MET UW EIGEN DOOD BEZIG? "Ik ben nu 72 jaar en ik word, net als ieder ander, in mijn omgeving met de dood geconfronteerd. Zelf merk ik dat er dingen lichamelijk minder gaan. Dingen die vroeger na een week of veertien dagen wel overgingen, gaan nu niet meer over. Ik ben me dus meer bewust van de eindigheid. Ik vind het ook wel, al klinkt het vreemd, rustgevend. Mijn moeder is nu 96 jaar en nog steeds vreselijk opgewekt. Haar hele leven lang heeft ze de dood erg van haar afgehouden. Nu lijkt het wel of ze er vrede mee heeft, zelfs alsof ze er een beetje naar verlangt. In ieder geval ziet ze er niet meer zo tegenop. Bijna zo van 'nu wil ik ook wel mijn rust hebben'. Ondanks het feit dat ik midden in het leven sta, voel ik dit ook een beetje. Je denkt aan de dood, maar je ziet er minder tegen op. Je hoopt natuurlijk wel dat je geen narigheid krijgt en het moment is ook iets waar je tegenop ziet. Maar dat kan ik ook met slapen gaan hebben, van o jee, nu zak ik zo weg. Maar echt, ik merk wel dat ik er naartoe ga, ja. En dat geeft ook weer een hele rust. De dood kun je niet vermijden, al zou ik nog wel een hele tijd door willen gaan."
|
 terug naar boven
|
| |
|
|
