 NU GENIETEN "Veel mensen vinden het zonde om een mooi beschilderde kist zomaar in de grond te stoppen of te verbranden", vertelt freelance meubelmaker en bouwkundige Pim Felen. "Daarom moet je er tijdig een bestellen, zodat je er tijdens je leven al volop van kunt genieten. Als boekenkast bijvoorbeeld. Wanneer het zover is, hoef je alleen de planken eruit te halen en de kist is klaar voor de laatste reis." Zijn eigen kist staat als opbergkast in een hoek van zijn atelier. De kist bestaat uit gekleurde planken waarop 'Nivea' staat. Oude zeefdrukken die hij jaren geleden maakte, omdat hij de vormgeving van de 'gezalfde' letters zo mooi vond. Het model van de doodskist heeft een zigzag-vorm.
"Handig", meent Felen, "omdat je er zo ook op je zij in kunt liggen. In de meeste leggen ze je op je rug, gehuld in een net pak, met je handen gevouwen op je buik. Ik slaap altijd op mijn zij. Dus waarom moet ik als ik voor altijd mijn ogen sluit ineens anders liggen? Belachelijk, en trouwens, ik heb niet eens een net pak." Felen vindt het niet zo vreemd dat mensen van zijn kisten gruwelen. De dood is taboe. "Vanaf de middeleeuwen hebben we dat onderwerp alsmaar uit het leven verbannen. Mensen denken pas aan de dood als iemand is overleden." Maar er lijkt sprake van een kentering vindt Felen: "Bij veel nabestaanden, vooral onder jongeren, knaagt geregeld de twijfel over de afstandelijkheid en de geringe betrokkenheid bij een uitvaart. Zeker als ze horen dat het anders kan. In kranten verschijnen steeds vaker vrolijke rouwadvertenties. Alsof mensen zich ineens realiseren dat ze hun doden voorheen te makkelijk in de grond hebben gestopt. Iemands geboorte wordt omhangen met veel pracht en praal. Waarom dan niet iemands afscheid vieren en daar een persoonlijke vorm aan geven?"
 ROZEN EN ENGELEN Een beschilderde kist is zo'n vorm, meent kunstenares en grafisch vormgeefster Ellen Jansen. Kale huis-, tuin- en keukenkisten vindt zij vreselijk. "Je weet niet wie erin ligt, laat staan of de kist uberhaupt wel 'bezet' is.
Met een bijzondere kist kan een overledene een laatste uitspraak doen. Een indruk op mensen achterlaten. Dat kan het rouwproces verzachten." In haar atelier heeft zij kisten beschilderd met engeltjes, sterren, een korenveld of een vrouwelijk naakt. En wat te denken van een rozenkist. "Een exemplaar dat je geeft aan een overleden geliefde", aldus Jansen. "Soms kan het schilderwerk erg emotioneel beladen zijn. Vooral als je weet voor wie je de kist maakt. Zo bestelde een doodzieke man vorig jaar bij mij een engelenkist. Ineens kreeg ik een telefoontje dat ik moest opschieten omdat zijn sterfproces versnelde. Dan wordt het erg moeilijk een zekere mate van afstand te behouden. Maar die man vond het prachtig. Hij kende zijn laatste 'huis'. Voor hem was dat een enorme geruststelling."
|
